Eski kapılar genellikle ahşaptan yapılırmış. Neredeyse hiçbiri kilitlenmez, hatta açık bırakılırmış. Buna rağmen kimse kapıyı çalmadan içeri girmezmiş.
Kapılarda iki adet tokmak bulunurmuş. Büyük olan tokmağı, gelen erkek ziyaretçiler; küçük olan tokmağı da kadın ziyaretçiler çalarmış. Böylelikle kapı tokmağının sesi, gelenin kadın mı yoksa erkek mi olduğunu bildirirmiş.
Ev sahibi, kısa bir süre için bir yere gittiyse tokmağın üzerine kısa, uzun süre dönmeyecekse uzunca bir ip asarmış. Eğer başka bir yere yatıya gittiyse, kapıya kalın bir ip asar ve üstüne de bir güzel düğüm atarmış. Böylece gelen misafirler, asılı olan ipe bakarak kişinin ne zaman döneceği hakkında bilgi sahibi olurlarmış.
Eski dönemde özellikle ilim yuvası olan medrese kapıları alçak yapılırmış. Bunun nedeni ise; “ İlmin önünde her kim olursa olsun eğilmek zorundadır.” anlayışı.
Özellikle Selçuklu dönemi medrese kapıları genellikle doğuya yani güneş ışığının geldiği tarafa bakarmış.
Kapılar o dönemlerde şimdiki gibi tek kişilik değil; misafiri gözetecek biçimde çift kanatlıymış.
Kapıların işçiliği ve estetiğine de fazlaca önem verilirmiş.
Alıntı dır ….
Kenan usta
